İran’da son yıllarda artan baskı ortamında sesi duyulan az sayıda kadından biri olan Şerife Muhammedi, yalnızca bir isimden ibaret değil. O, İranlı kadınların ve işçilerin yıllardır dile getiremediği sorunlara dikkat çeken, sesini kısıldığı yerden bile yükselten bir insan hakları savunucusu olarak öne çıkıyor. Elips Haber’in aktardığı bilgilere göre, Muhammedi, 45 yaşında ve İran’ın batısındaki Urmiye kentinde dünyaya geldi. Uzun süredir ise ülkenin kuzeyinde yer alan Reşt şehrinde yaşamını sürdürüyor.
Yaklaşık on yıldır İran’da işçi örgütleriyle dayanışma içerisinde olan Şerife Muhammedi, bu süreçte emekçilerin yaşadığı adaletsizlikleri kamuoyuna taşımaya çalışan bir aktivist kimliğiyle tanındı. Bu nedenle İran rejiminin hedefi haline geldi. Özellikle kadınların sosyal hayatta ve emek alanlarında karşılaştığı eşitsizliklere karşı yürüttüğü çalışmalar, İran yönetimi tarafından tehdit olarak görüldü.
Ağır suçlamalarla yargılandı ve idam cezası aldı
2023 yılında tutuklanan Şerife Muhammedi, İran Devrim Mahkemesi tarafından oldukça ciddi suçlamalarla yargılandı. Kendisine yöneltilen suçlamalar arasında “devlete karşı propaganda yürütmek” ve “rejime karşı silahlı isyana katılmak” gibi ifadeler yer aldı. Bu suçlamalar, özellikle muhalifleri susturmak için sıkça kullanılan kalıplar arasında bulunuyor.
Tutuklanmasının ardından hakkında verilen idam cezası kamuoyunda büyük tepki topladı. 4 Temmuz 2024 tarihinde verilen bu karar, uluslararası baskıların da etkisiyle 12 Ekim 2024’te bozuldu. Ancak kısa süreli bir umut doğuran bu gelişme uzun ömürlü olmadı. 13 Şubat 2025’te yeniden idam cezasına çarptırılan Şerife Muhammedi, şu anda cezasını Reşt’te bulunan Lakan Cezaevi’nde çekiyor.
İşkence, yalnızlık ve sağlığı tehdit eden koşullar
Şerife Muhammedi’nin yargı süreci yalnızca hukuki değil, aynı zamanda insani açıdan da ciddi hak ihlallerine sahne oldu. Cezaevinde kaldığı süre boyunca fiziksel işkenceye maruz kaldığı, itiraf vermesi için baskı gördüğü ve yaklaşık üç ay boyunca tek kişilik hücrede tutulduğu bildirildi. Bu süreçte diğer tutuklu kadınlarla görüştürülmedi, bu izolasyonun kendisine hem fiziksel hem psikolojik anlamda ciddi zararlar verdiği belirtildi.
Elips Haber’in aktardığına göre, Şerife Muhammedi bu süreçte 14 kilo kaybetti, ciddi sağlık sorunları yaşadı ve bu koşullarda adil bir savunma yapma hakkından mahrum bırakıldı. Verilen idam kararını eleştiren insan hakları savunucuları, yargılamada görev alan hakimlerin baba-oğul olması gibi ciddi usulsüzlükleri de gündeme getirdi.
Uluslararası destek çağrıları yükseliyor
Şerife Muhammedi’nin yaşadıkları İran ile sınırlı kalmadı. Özellikle Uluslararası Af Örgütü başta olmak üzere pek çok insan hakları kurumu, kadına yönelik idam kararının acilen kaldırılması çağrısında bulundu. Kadın hakları savunucuları, siyasi partiler ve sivil toplum kuruluşları Muhammedi’ye destek mesajları gönderdi.
Türkiye’den DEM Parti Kadın Meclisi ve TAJÊ (Tevgera Jinên Azad a Êzidî) gibi Kürt kadın kurumları da dayanışma açıklamaları yaparak Muhammedi’nin serbest bırakılmasını istedi. Bu destek çağrıları, İran’daki baskı rejimi karşısında sesini yükselten kadınların yalnız olmadığını bir kez daha gözler önüne serdi.
Sözleri direnişin sembolü haline geldi
Tüm baskılara rağmen mücadeleden vazgeçmeyen Şerife Muhammedi, cezaevinde kaleme aldığı bir cümleyle binlerce kadına umut verdi. “Bahar yine geldi ve hiçbir kış sonsuza kadar sürmez. İnsan diz çökmemeli, umutla yaşamalıdır.” sözleri, hem İran’da hem de dünya genelinde direnişin, umudun ve onurun sembolü haline geldi.
Bu sözler yalnızca bir mahkumun duygusal cümleleri değil; aynı zamanda sistemli bir baskıya karşı verilen en güçlü tepkilerden biri olarak hafızalara kazındı.
Şerife Muhammedi kimdir?
Şerife Muhammedi, İran’ın Urmiye kentinde dünyaya gelmiştir ve 45 yaşındadır. Reşt şehrinde yaşamaktadır. Yaklaşık 10 yıldır çeşitli işçi örgütleriyle dayanışma içerisinde yer almış, İran’daki emekçi hakları için mücadele yürütmüştür. Aktivist kimliğiyle tanınan Muhammedi, bu faaliyetleri nedeniyle 2023 yılında tutuklanmış ve çeşitli suçlamalarla karşı karşıya kalmıştır.
Şerife Muhammedi kaç yaşında?
Şerife Muhammedi, 2025 yılı itibarıyla 45 yaşındadır. 1979-1980 yıllarında doğduğu tahmin edilmektedir.
Şerife Muhammedi nereli?
Şerife Muhammedi, İran’ın Batı Azerbaycan Eyaleti’ne bağlı Urmiye kentinde doğmuştur. Günümüzde ise ülkenin kuzey kesiminde bulunan Reşt şehrinde yaşamaktadır.
